Đó là khi Bộ trưởng Tư pháp Benjamin Civiletti đưa ra đánh giá rằng công việc của chính phủ chẳng thể nối cho đến khi Quốc hội tán đồng chi trả
Vốn là một phần của lịch sử, đóng cửa chính phủ thậm chí còn là một chiến thuật thương lượng được chấp thuận do các đặc điểm của hệ thống liên bang Mỹ cho phép các chi nhánh chính phủ khác nhau nằm dưới sự kiểm soát của các đảng khác nhau.
Đó là một cấu trúc mà những người sáng lập nước Mỹ đã để lại nhằm khuyến khích sự thỏa hiệp và cân nhắc cẩn trọng. Nhà Trắng đã thông tin cho các cơ quan liên bang "đóng cửa một cách trật tự". Bell - người hiện đang làm việc tại trọng tâm Chính sách Lưỡng đảng ở Washington - cho biết trò của Gingrich đã không thành công.
Phần nhiều Cộng hòa ở Quốc hội đã quyết định đẩy cuộc chiến ngân sách với Tổng thống Clinton tới giới hạn, ngay cả khi điều đó có tức là chính phủ phải ngưng hoạt động.
Lần gần đây nhất kéo dài kỷ lục 21 ngày từ 16/12/1995 đến 5/1/1996. "Nhưng trong một thí dụ hoàn hảo về tư duy nhóm, chúng tôi đã nói với nhau về việc tin rằng Tổng thống sẽ bị đổ lỗi còn chúng tôi sẽ có thể làm theo ý muốn của mình". Và ngay sát giờ chót, Hạ viện do đảng này dẫn dắt đã kêu gọi thành lập một ủy ban phi đảng phái cùng với Thượng viện để trên dưới một sự đồng thuận.
Nhưng thái độ dễ dãi đó đã thay đổi trong năm rốt cục của chính quyền Tổng thống Jimmy Carter. Bộ trưởng Civiletti sau đó lại đưa ra một đánh giá nữa cho phép các dịch vụ chính phủ cấp thiết tiếp kiến hoạt động mà không có một dự luật ngân sách. Các thành viên Cộng hòa ở Hạ viện và cả Thượng viện đòi rút lại đạo luật này, hoặc bãi bỏ điều khoản về ngân sách thì họ mới phê chuẩn ngân sách cho chính phủ hoạt động trong năm tài khóa tới.
Tuy nhiên, phe Dân chủ tuyên bố đã quá muộn. Nhưng kể từ năm 1977 đến nay thì chính phủ Mỹ đã đóng cửa tổng cộng 17 lần. "Và lúc đầu, một nửa chúng tôi nghĩ đó là một ý tưởng tồi còn một nửa nghĩ là tốt", Bell cho biết thêm.
Khi đó, chính phủ liên bang thiệt hại 1,5 tỷ USD, tương đương với 2,1 tỷ USD hiện tại. Tác động tổng thể đối với kinh tế nhiều khả năng gấp ít nhất 10 lần con số tính nết đơn giản đó. Một trong những điểm tranh biện cốt lõi giữa hai Đảng Dân chủ và Cộng hòa là chính sách y tế của Tổng thống Barack Obama (được biết tới là Obamacare). Tuy nhiên, ở Mỹ thì đó là chuyện không có gì mới.
Khi hạn chót vào nửa đêm ngày 30/9 (giờ địa phương) trôi qua mà hai đảng Dân chủ và Cộng hòa vẫn không thể tán thành ngân sách hoạt động cho năm tới, chính phủ Mỹ đã buộc phải tạm ngừng một phần hoạt động của họ.
"Đó là một trò được tính tình có lợi cho Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich", Steve Bell, từng là trợ tá tại Quốc hội Mỹ, bình luận. Ước tính, thiệt hại lần này mà nền kinh tế Mỹ vốn vẫn đang chật vật phục hồi là vào khoảng 1 tỷ USD/tuần vì có khoảng 800. Trong những ngày xa xưa ấy, theo ông, khi các nhà lập pháp rơi vào bế tắc ngân sách thì lực lượng cần lao liên bang vẫn cứ làm việc của mình.
"Hồi những năm 1960 và 1970 cho đến 1980, thực tế này không được xem là liên quan", trích lời Charles Tiefer, một Cựu cố vấn pháp luật của Hạ viện, người hiện đang giảng dạy tại Trường Luật của Đại học Baltimore. Trong những năm trước đó, các bế tắc về ngân sách kéo dài khoảng một tuần hoặc lâu hơn là chuyện thường ngày. Đối với phần nhiều thế giới thì việc một chính phủ đóng cửa là một thông báo gây sốc.
"Họ sử dụng một quy chế khó hiểu để nói rằng, nếu bất cứ công việc nào nối trong một cơ quan hết tiền thì người lao động đang hành xử giống như những kẻ tự nguyện trái luật", ông Tiefer nói thêm.
"Người ta nghĩ rằng Quốc hội rồi sẽ sớm ngồi lại với nhau để duyệt y dự luật ăn tiêu và không có gì phải kêu la rầm trong khi đợi chờ", ông cho biết.
Và đó mới chỉ là bề nổi của tảng băng. Đây là lần ngừng hoạt động trước nhất của chính phủ Mỹ trong vòng 17 năm qua. Chi nhánh Analytics của hãng đánh giá tín nhiệm tài chính toàn cầu Moody's ước đoán 3-4 tuần chính phủ ngưng hoạt động sẽ ngốn của nền kinh tế Mỹ 55 tỷ USD.
Nước Mỹ hiện thời là một tầng lớp chia rẽ sâu sắc, đối mặt với nhiều thách thức lớn cơ mà không có sự đồng thuận về cách thức giải quyết những thách thức ấy. Nhưng sau đánh giá của Civiletti, không còn bế tắc nào kéo dài hơn 3 ngày cho đến lần đóng cửa lịch sử năm 1995. "Bởi thế họ không chỉ tắt đèn rồi rời đi mà họ còn có bổn phận phải làm như vậy". 000 nhân viên liên bang buộc phải nghỉ làm.
Sam Nguyen.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét